Ben je van plan om een gastric bypass of gastric sleeve operatie te ondergaan? Of zit je al in het traject? Dan is de kans zeer aanwezig dat je het advies krijgt om te stoppen met roken. Of misschien ben je gestopt met roken voor de operatie maar is je stoppoging na operatie niet langer gelukt.
Stoppen met roken en een gewichtsdoel behalen is allesbehalve een gemakkelijke combinatie. In dit artikel staan de redenen beschreven waarom je voor de operatie zou moeten stoppen met roken. Maar nog belangrijker: hoe kun je dit het beste aanpakken. Ik ging hierover in gesprek met Roos Blom, psycholoog en vitaliteitscoach en voorheen werkzaam op de rookstoppoli.

Waarom is stoppen met roken zo belangrijk voor de operatie?

Roken brengt risico’s met zich mee wanneer je wordt geopereerd. Dit geldt voor elke operatie die je ondergaat.

Je hebt een verhoogd risico op infectie, omdat de weerstand lager is door een verminderde zuurstoftoevoer. Dit zorgt voor verminderde wondgenezing (denk aan: operatiewondjes, inwendig), maar kan ook leiden tot een blaas-, of longontsteking. Daarnaast is voor een roker de kans groter dat door slijmvorming de beademingstube verstopt raakt.

Voor de conditie van de bloedvaten is het van belang om te stoppen met roken. Er is namelijk een verhoogde risico op trombose, (hart)infarct en beroerte.

Daarnaast maken rokers meer maagzuur aan waardoor eten minder goed en sneller wordt verteerd. Hierdoor is de kans op aspiratie (maaginhoud die in de longen terecht komt) groter tijdens de operatie. Na de operatie kan dit extra maagzuur ook meer klachten geven bij of na het eten en drinken. Dit is de reden dat een roker langer een maagbeschermer moet gebruiken.

 

Wat was jouw advies als iemand bij jou op het spreekuur kwam?

Het mooiste zou zijn om 6 weken voor operatie te stoppen met roken. Stop je 6 tot 8 weken voor je operatie met roken dan verdwijnen de risico’s op complicaties door tabak!

Probeer deze stoppoging niet te zien als een verplichting vanuit de arts. Maar als de kans op een gezonder lichaam. Zowel afvallen als stoppen met roken leveren veel gezondheidswinst op. Bedenk goed waarom je deze operatie wilt ondergaan en wat je op dit moment belemmert. Grote kans dat roken hier ook aan bijdraagt.

Dit is zeker niet gemakkelijk want naast het stoppen met roken krijgen de meeste personen ook een gewichtsdoel mee. Stoppen met roken en gewicht verliezen is dan geen gemakkelijke opgave.

Stoppen met roken zorgt voor een verlaging van je stofwisseling. Je lichaam gaat op dat moment minder energie verbruiken. Daarnaast heb je meer eetlust en proef je beter doordat je smaakpupillen een betere bloedtoevoer krijgen.

Ik zou je aanraden om je energieverbruik weer te verhogen door meer te gaan bewegen. Dit hoeft niet per se in de sportschool te zijn maar ga meer wandelen, fietsen of stap een halte eerder uit de bus of tram.

Heb je een lichamelijke beperking zoals last van gewrichten en/of rug waardoor beweging lastig wordt, laat je dan door een fysiotherapeut of bewegingstherapeut adviseren over welke beweging er voor jou mogelijk is. Ook vanuit een stoel is er beweging mogelijk!

Bespreek met je begeleidend diëtist wat jouw moeilijke momenten zijn op de dag en wanneer je verlangt naar een sigaret of iets lekkers om te eten. Dan kan je afspreken wat je kan eten of kan doen: denk aan een blokje om lopen of iemand die je kan bellen om je steunen.

 

Hoe kan je, het stoppen met roken het beste aanpakken?

Wanneer je wilt stoppen met roken raad ik je aan hierbij hulp te zoeken. Soms wordt er vanuit de zorginstelling waar je onder behandeling bent hulp aangeboden. Je kan ook contact opnemen met je huisarts. Sommige huisartspraktijken hebben een praktijkondersteuner die zich heeft gespecialiseerd als rookstopcoach.

Je kunt ook terecht op de volgende sites kwaliteitsregisterstopmetroken.nl of ikstopnu.nl voor een coach in de buurt.

Er zijn verschillende manieren om het stoppen met roken te ondersteunen. Er zijn mensen die “cold turkey” stoppen, van de een op andere dag. Maar veel mensen zoeken begeleiding.

Een rookstopcoach kan toelichting geven over alle mogelijkheden van nicotinepleisters en medicatie. Maar daarnaast ook hulp bieden om uit te zoeken wat jou (naast een verslaving aan nicotine) triggert om een sigaret aan te steken. Welke gewoontes, situaties en emoties maken dat jij verlangt naar een sigaret? Wat wordt jouw plan als het moeilijk wordt? Stress en moeilijke situaties zijn in het leven nu eenmaal niet te vermijden.

 Al eerder geprobeerd zelfstandig te stoppen met roken door middel van nicotinepleisters maar is dit niet gelukt? Dat betekent dan nog niet dat het voor jou niet werkt. Mogelijk dat jij een andere dosering moet gaan gebruiken. Bespreek dit met je rookstopcoach. Overigens worden nicotinepleisters in combinatie met een gediplomeerd rookstopcoach vergoed door de zorgverzekering.

Het medicijn Champix is een van meest effectieve middelen om te stoppen met roken. De werkzame stof in Champix is varenicline. Varenicline hecht zich aan de nicotinereceptoren in de hersenen.

Dit werkt op twee manieren:

  • De receptoren zijn tevreden en anderzijds zijn de receptoren al ‘vol’/ geblokkeerd waardoor de sigaret geen of minder extra kick/ beloning geeft.
  • Champix werkt ongeveer hetzelfde als nicotine: het stimuleert de afgifte van dopamine. Hierdoor denken de nicotinereceptoren, en dus de hersenen, dat ze voorzien zijn van nicotine, waardoor de roker een fijn gevoel krijgt zonder dat hij rookt. Het lichaam gaat hierdoor uiteindelijk minder naar nicotine verlangen.

 

Wat als je weer bent begonnen met roken na operatie:

Ga voor jezelf na waarom je deze operatie hebt gedaan. Dit is waarschijnlijk omdat je gezonder wilt leven. Een gezonder en vitaler lichaam en hierbij hoort ook stoppen met roken. Wanneer je stopt met roken ga je je fitter voelen en een verhoogde weerstand hebben. En daarnaast zijn er natuurlijk nog de ernstige en langdurige ziektes die op (langere) termijn op de loer liggen.

Misschien was jouw primaire doel om te stoppen met roken, omdat dit een verplichting was van de arts.  Dit kan een van de redenen zijn dat het stoppen met roken niet gelukt is voor de lange termijn.

Het is goed om je dan te bedenken dat je waarschijnlijk het meest optimale wilt bereiken met deze operatie en dat dit je laatste redmiddel was. Probeer er het beste van te maken en stop voorgoed.

Roken belemmert je om meer te gaan bewegen. Iets wat je  de jaren na de operatie hard nodig zult hebben. Wanneer het gewichtsverlies stopt, ligt de kans op aankomen weer op de loer. Daarom is het op dat moment extra belangrijk om meer te gaan bewegen.

Ook een reden om te stoppen met roken zijn je tanden en de gezondheid van je tandvlees. Roken heeft een negatieve werking op het gebit. Tandproblemen komen sowieso vaker voor na bariatrische chirurgie, dus heb je dubbel kans op cariës

 

Rokers in jouw omgeving

Het mooiste zou zijn als je gehele omgeving rookvrij wordt. Dit omdat het jou gemakkelijker maakt om te stoppen maar ook omdat tweede en derde hands rook schadelijk is.

Tweedehands roken houdt in dat je de rook inademt van een smeulende sigaret en de rook die een andere roker uitademt.

Derdehands roken is het binnenkrijgen van de deeltjes uit de rook welke neer slaan op oppervlakten in ruimten waar wordt gerookt, zoals op meubels en kleding. Bij frequent roken hoopt dit laagje zich op en kunnen de stoffen later opnieuw vrijkomen. Onderzoek heeft aangetoond dat ook deze later vrijgekomen stoffen DNA-schade kunnen veroorzaken in menselijke cellen.

Stoppen met roken moet je echt voor jezelf doen. Maar een extra motivatie kan zijn dat stoppen met roken voor je omgeving een hele mooie stap is: denk aan je (klein)kind, nichtje/neefje of andere familieleden en vrienden die ongemerkt door contact met jou te hebben, schadelijke stoffen binnen krijgen.

 

Als laatste wil ik nog meegeven: ‘ELKE sigaret verandert je DNA, met alle gevolgen van dien’.

Meer artikelen

Buikgriep of voedselvergiftiging na een maagverkleining

Buikgriep of voedselvergiftiging na een maagverkleining

Het is zonder een maagverkleining al ontzettend vervelend om buikgriep te hebben, maar misschien nog wel extra vervelend wanneer je een maagverkleining hebt. Wanneer je niet ziek bent, kan voldoende eten en drinken al een uitdaging zijn. Daarbij is er na een...

“De vastloper” passageklachten na een maagverkleining

“De vastloper” passageklachten na een maagverkleining

In dit artikel ga ik in op de passageproblemen na een maagverkleining of maagomleiding, onder lotgenoten wordt dit vaak ‘de vastloper’ genoemd. Zeker in de eerste maanden na een gastric bypass operatie kunnen diverse klachten worden ervaren. Bijvoorbeeld het gevoel...

Kan je maag oprekken na een maagverkleining?

Kan je maag oprekken na een maagverkleining?

Een vraag die vaak wordt gesteld door mensen die  een maagverkleiningsoperatie hebben ondergaan. Kan de maag weer oprekken als ik te veel eet, met als gevolg dat ik weer aankom in gewicht? Ik ging hierover in gesprek met obesitas chirurg, Yair Acherman, werkzaam in...