Een maagverkleining, de makkelijke oplossing voor obesitas?

Een maagverkleiningsoperatie. Je hoort er steeds vaker over. In nieuwsberichten staan vaak verbluffende resultaten van geopereerde BN’ers. Veel mensen hebben een mening over deze ontwikkeling. Is dit de makkelijke oplossing voor obesitas? Ik ben van mening dat mensen die een operatie hebben ondergaan of er een overwegen meer begrip verdienen. Ik schrijf dit stuk niet als ervaringsdeskundige maar als diëtist die al jaren met deze mensen werkt.
Eerlijk is eerlijk. Als beginnend diëtist, kersvers van de opleiding, had ik het vertrouwen dat ik bijna iedereen blijvend kon laten afvallen. Ook diegene met obesitas. In de jaren die verstreken werd ik wijzer. Helaas, het aantal personen met obesitas dat blijvend gewicht kan verliezen is heel klein. En dat komt niet door gebrek aan ruggengraat, discipline of door luiheid.

Oorzaken van obesitas

Naast genen, hormonen en darmbacteriën, is er nog een heel andere belangrijke factor die hier aan bijdraagt: de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan hardnekkige eetgewoonten van het gezin en familieleden. Daarnaast is er in het dagelijks leven overal eten. Winkels zijn elke dag open en op elke hoek is wel een eettent of restaurant.

Als ik tijdens een eerste gesprek vraag wat iemand al eerder geprobeerd heeft om af te vallen, zie ik ze vaak een zucht onderdrukken. Ja, ze hebben tientallen dieetboeken in hun kast staan, en ze kennen alle tips van internet. Ook hebben ze de meeste diëten al een keer geprobeerd. En de meesten zijn ook al bij een diëtist geweest. Mensen worstelen vaak al vanaf hun jeugd met overgewicht. Zijn als kind al door een arts, diëtist of hun eigen ouders op een streng dieet gezet. Soms lukt het om op eigen kracht af te vallen, maar je lichaam blijft je vragen om eten. En het is vaak heel moeilijk om iets te veranderen aan je omgeving.

Nadelen van obesitas

Zwaarlijvige mensen hebben het geregeld niet makkelijk in onze maatschappij. Ze krijgen te maken met vooroordelen, discriminatie en beperkingen. Bovendien zijn er lichamelijke klachten die bij ernstig overgewicht komen kijken. Denk daarbij aan diabetes, slaapapnoe, een hoge bloeddruk en artrose. Na soms levenslang op dieet te zijn, willen sommige mensen deze strijd niet meer. Zij overwegen een maagverkleiningsoperatie.

Een maagverkleiningsoperatie

Voorafgaande aan de operatie doorloop je een heel traject. Verschillende behandelaren bepalen op basis van lichamelijke conditie en geestelijke gesteldheid of jij geschikt bent voor de behandeling.
Al voor de operatie moet je een heel nieuw eetpatroon aanleren. Dit geldt niet voor een paar weken of maanden, maar levenslang. Eten en drinken kan nooit meer tegelijk. Je kunt alleen nog kleine porties eten en je voeding mag niet suiker- of vetrijk zijn. Daarnaast loop je een groot risico dat je producten zoals rood vlees, witbrood, pasta’s, taart en gebak nooit meer probleemloos kunt eten. Er dreigt altijd een kans dat de maaltijd verkeerd gaat vallen. Uit eten gaan kan lastig zijn: staat er iets op het menu dat je kunt eten?
Natuurlijk gaan de meeste operaties probleemloos. Maar elke operatie brengt risico’s met zich mee, en deze zijn groter voor iemand met overgewicht. Tijdens mijn werk op de bariatrie-afdeling heb ik de meest slechte scenario’s voorbij zien komen. Sommige patiënten ondervonden jaren na de operatie nog complicaties. Ik heb mensen na operatie ernstig ziek op een IC bed zien liggen, enkelen hiervan zijn zelfs overleden.

Voorstander van opereren

En toch ben ik een voorstander van deze operatie. Veel patiënten waren voor de operatie niet gelukkig met hun lichaam en alle fysieke beperkingen die overgewicht met zich mee brengt. Een bariatrische ingreep is voor de veel mensen met morbide obesitas de enige blijvende oplossing.
Patiënten grijpen de kans op een operatie met beide handen aan. Zij zien het als een nieuwe start die veel mogelijkheden met zich mee brengt. De weken na operatie zie ik ze opleven. Ze stappen blij op de weegschaal. De maanden daarna worden de resultaten vaak nog beter. Hun zelfbeeld wordt vaak veel positiever, iets wat ze vaak lastig kunnen geloven.
Na één tot twee jaar stopt vaak het gewichtsverlies. En dan komt de harde realiteit weer om de hoek kijken. Je moet echt weer opletten wat je eet en drinkt om niet alle kilo’s weer aan te komen. Je bent dan wel niet meer ‘op dieet’ maar wel levenslang gebonden aan je nieuwe leefstijlrichtlijnen.
Ik begeleid deze mensen met veel plezier en voldoening. En help ze waar ik kan om hun eigen doelen en dromen te behalen. Zodat ze de meest gezonde versie van zichzelf worden.

Niet de makkelijke weg

Natuurlijk zijn veel mensen blij voor hen. Maar je hoort ook wel eens dat patiënten negatieve reacties krijgen. En op social media en internet zijn de reacties vaak keihard en soms ronduit onbeschoft. Natuurlijk kan ik niet iedereen van mening doen veranderen, maar ik ben ervan overtuigd dat veel mensen niet inzien wat voor impact de operatie op levens heeft. Een maagverkleining is geen makkelijke oplossing voor obesitas, maar vaak wel de beste. Deel dit stuk, want patiënten verdienen meer begrip.